In 1550 verscheen de eerste editie van De levens van de grootste schilders, beeldhouwers en architecten. De schilder-schrijver Giorgio Vasari (1511-1574) richtte met dit boek een literair monument op voor de kunst van de renaissance. De levens werd een groot succes en in 1568 verscheen een tweede, sterk uitgebreide editie.

De levens bevat een reeks boeiende biografieën van kunstenaars uit het einde van de dertiende eeuw tot en met de tijdgenoten van Vasari. Het werk van Michelangelo beschouwt Vasari als het absolute hoogtepunt van een artistieke evolutie die hij bij Giotto laat beginnen. Hij kende aan de kunst een eigen geschiedenis toe en daarom kreeg hij het predikaat 'vader van de kunstgeschiedenis'. Het concept van De levens is zo sterk en de taal zo beeldend dat de visie op de kunst van de renaissance er blijvend door is bepaald.

De keuze die de Vasari-kenner Henk van Veen maakte, is de eerste in het Nederlands sinds Karel van Mander in 1604 zijn Schilderboek publiceerde. In het eerste deel, 'Van Cimabue tot Giorgione', ligt de nadruk op de vroege renaissance. In dit tweede deel, 'Van Coreggio tot Titiaan, wordt een keuze gepresenteerd van levens uit de hoogrenaissance en het maniërisme.