Het faillissement van de Boelwerf in Temse luidde in 1994 het einde van de Belgische scheepsbouwindustrie in. Gelukkig kon een aanzienlijk deel van het bedrijfsarchief gered worden. Tien jaar geleden verscheen een eerste inventaris, maar het Rijksarchief bleef de afgelopen jaren Boelwerfarchief verwerven. Tot de meest waardevolle aanwinsten behoren de prachtige fotocollectie, de verzameling scheepsplannen, archiefstukken over de scheepswerf tijdens de Tweede Wereldoorlog en het curatele-archief. Op 23 februari 2018 werd onder grote belangstelling een nieuwe inventaris voorgesteld, die ook de aanwinsten van de afgelopen tien jaar toegankelijk maakt voor onderzoek.
Het Boelwerfarchief: nieuwe aanwinsten
Het faillissement van de Boelwerf in Temse luidde in 1994 het einde van de Belgische scheepsbouwindustrie in. Temse onderging een economische transformatie, de werfsite een ruimtelijke. Gelukkig kon een aanzienlijk deel van het bedrijfsarchief gered worden.
Het Boelwerfarchief bevat de documentaire erfenis van een van de bekendste bedrijven die het Waasland heeft voortgebracht. De historische waarde van het archief overstijgt evenwel het lokale en regionale niveau, want Boelwerf was samen met Cockerill Yards Hoboken decennialang de voornaamste bouwer van zeeschepen in België.
Tien jaar geleden werd het Boelwerfarchief voor het eerst door rijksarchivaris Johan Dambruyne grondig ontsloten. De inventaris uit 2008 had betrekking op het gedeelte van het archief dat tussen 1995 en 2007 aan het Rijksarchief te Beveren werd overgedragen.
Maar ook tijdens de voorbije tien jaar bleven zowel privépersonen als meerdere bewaarinstellingen interessante reeksen en documenten van het oorspronkelijke bedrijfsarchief, soms lange tijd verloren gewaand, aan het Rijksarchief schenken. In totaal ging het om ruim 120 meter archief: een onmisbare aanvulling op het reeds geïnventariseerde archief.
Tot de meest waardevolle aanwinsten behoren de prachtige fotocollectie, de omvangrijke verzameling scheepsplannen op calqueerpapier (ruim 50 m) en de belangrijke reeksen contracten, bestekken en productie- en orderdossiers van honderden schepen. Ook de archiefstukken over de bestuursorganen en over de activiteiten van de scheepswerf tijdens de Tweede Wereldoorlog verdienen een speciale vermelding. Tevens kwamen het oudste boekhoudkundig journaal (1871-1886) en de oudste kopieboeken van uitgaande brieven (1899-1911) boven water. Voorts droegen de curatoren, na afhandeling van het faillissementsdossier in 2012, het resterende deel van het curatele-archief over, waardoor het mogelijk wordt om een van de voornaamste bedrijfsfalingen in Vlaanderen van het einde van de vorige eeuw te bestuderen.
Naast historici, heemkundigen en genealogen hebben de afgelopen jaren ook binnen- en buitenlandse modelbouwers, rederijen, bouwondernemers, bedrijven, erfgoedverenigingen en musea een groeiende interesse voor het Boelwerfarchief getoond. Dankzij de recentste aanwinsten en de ontsluiting ervan mag het Boelwerfarchief nog meer dan voorheen beschouwd worden als een van de parels van het industrieel roerend erfgoed van Vlaanderen en biedt het bedrijfsarchief nu voor een nog gevarieerder en internationaler publiek een ongemeen rijke vijver om in te vissen.