Al zolang er gevaren wordt, worden er schepen gebouwd. Van oudsher gebeurde dat in of vlakbij dorpen en steden. Geklop en gehamer, de geur van teer en gloeiend ijzer: het vaste repertoire van iedere maritieme gemeenschap. Scheepswerven waren een essentieel onderdeel van veel plaatselijke economieën en het personeel vormde dikwijls een hechte gemeenschap. De vaak grote complexen waren nadrukkelijk aanwezig in de bebouwde omgeving. Schaalvergroting en modernisering van technieken en materialen brachten echter een voortdurende zoektocht naar ruimte op gang en veroorzaakten een haat-liefdeverhouding met de omgeving.
In deze uitgave van het Maritiem Museum Rotterdam en het Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam schetsen vooraanstaande maritiem-historici, onder wie medewerkers van beide musea, een gevarieerd beeld van de Nederlandse scheepsbouw. Een dwarsdoorsnede, zowel wat geografische spreiding als wat werfgrootte betreft. Welke invloed had de scheepsbouw op zijn omgeving; in ruimtelijke zin, maar ook in economisch, sociaal, politiek en cultureel perspectief? Behalve de grote werven in Amsterdam, Rotterdam (en hun periferie), Groningen, Friesland en Zeeland komen ook de kleinere werven langs de binnenwateren aan bod. Inmiddels zijn oude werven in veel gevallen volledig uit de omgeving verdwenen en daarmee uit het geheugen gewist. Elders functioneren deze bedrijfsterreinen nog, of ze hebben met een andere bestemming een nieuw leven gekregen.