De patriotten en de financiën van de Bataafse Republiek

De patriotten en de financiën van de Bataafse Republiek

Tot voor kort werd nauwelijks onderkend hoezeer het patriottisme als internationale politieke stroming wortelde in onbehagen over de toestand van de overheidsfinanciën. Door de hoge oorlogsuitgaven was in de achttiende eeuw de staatsschuld in veel Europese staten sterk gestegen. De groeiende rentelast vergde steeds hogere belastingopbrengsten. Daarnaast was er zorg over de toename van het rentenieren en de effectenhandel. Deze ontwikkelingen werden gezien als symptomen van een zedelijk en maatschappelijk verval.
In Nederland maakten radicale patriotten na 1795 met steun van Franse revolutionaire troepen niet alleen een einde aan de oude regentenoligarchie, maar tevens aan de financiële autonomie van de gewesten. Zo werden de grondslagen gelegd voor het financiële instrumentarium waarmee de nationale overheid tot op de dag van vandaag haar sociaal-economische beleid voert. Dit boek gaat over de vraag in hoeverre de eerste Nederlandse volksvertegenwoordigers met dit instrumentarium een 'patriots' financieel beleid wisten te realiseren.
Eerst worden de toestand van de overheidsfinanciën en het financiële beleid in de oude Republiek besproken. Dan volgen hoofdstukken over 1) de eerste staatsbegrotingen van Nederland, 2) de hervorming van het belastingstelsel, 3) het beleid ten aanzien van de staatsschuld. en 4) het monetaire beleid in de Bataafse Republiek. De marges voor het voeren van een nieuw financieel beleid bleken buitengewoon smal. Waarom was het zo moeilijk de defensie-uitgaven terug te dringen, de belastingen meer naar draagkracht te laten drukken en de staatsschuld te verkleinen? Waarom kwam er in deze jaren nog niets terecht van de plannen voor welvaartsbevordering voor de oprichting van een Nationale Bank? Kwam dat slechts door de oorlogssituatie en het kostbare bondgenootschap van de patriotten met de Franse revolutionairen? Deze studie toont aan dat de oorzaken veeleer te vinden waren in het voorafgaande beleid, specifieke sociaal-economische omstandigheden en de hoge ontwikkelingsgraad van de financiële sector hier te lande.
De auteur is verbonden aan de afdeling Economische en Sociale Geschiedenis aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Auteur | Dr. J.M.F. Fritschy
Taal | Nederlands
Type | Bindwijze overig
Categorie | Poëzie, Bloemlezingen & Letterkunde

bol logo

Kijk verder

Boekomslag voor ISBN: 9789463380799
Boekomslag voor ISBN: 9789023240808
Boekomslag voor ISBN: 9789023911067
Boekomslag voor ISBN: 9789067071741
Boekomslag voor ISBN: 9789460040849
Boekomslag voor ISBN: 9789460041327


Boekn ©