De analfabete vertelt in elf korte, indringende hoofdstukken het verhaal van de herkomst van Agota Kristof. De beschermde, zij het eenvoudige kindertijd in haar ouderlijke omgeving in Hongarije, waar haar vader een slechtbetaalde dorpsschoolleraar was. Ze groeide op tijdens en na de Tweede Wereldoorlog en maakte mee dat van de ene op de andere dag op school alleen nog Russisch gesproken en gedacht mocht worden. Haar vader werd gearresteerd, zijzelf werd vervolgens opgesloten in een staatsinternaat. In november 1956 vluchtte ze weg uit Hongarije. Samen met haar jonge echtgenoot, het ongewisse in. Aangekomen in Zwitserland vond ze wel zekerheid, maar ook een culturele woestijn, veroorzaakt door de taalbarrière. Haar ballingschap had haar, de gretige lezer, tot analfabete gereduceerd. Ze moest zich de Franse taal van de grond af eigen maken. En zo vertelt Agota Kristof in De analfabete over de persoonlijke weg die zij afgelegd heeft, die haar tot de gewaardeerde schrijfster heeft gemaakt die ze is.