Na de val van de Berlijnse muur in 1989 en de ineenstorting van het communisme, proclameerde de Amerikaanse filosoof Francis Fukuyama de overwinning van de westerse liberale democratie en daarmee 'het einde van de geschiedenis'. Op 11 september 2001 beleefden we 'de terugkeer van de geschiedenis', en kwam ook een onvermijdelijke vraag weer op: wie is de vijand van de beschaving?
De terreuraanslagen in de VS zetten de neoconservatieve regering-Bush aan tot oorlogen in Afghanistan en Irak, met als doel de democratisering van het Midden-Oosten. To make the world safe for democracy. In Nederland leidde '9/11' tot het besef dat de multiculturele samenleving een illusie was geworden, en kwam het tot een heftig debat over de islam - een debat dat tot op de dag van vandaag wordt gevoerd.
In DE TERUGKEER VAN DE GESCHIEDENIS kunnen we de plaatsen en de tijden, de gebeurtenissen en de ideeën, die elk debat de afgelopen jaren hebben beheerst, op de voet volgen. Van de grotten van Tora Bora tot de revolte van Pim Fortuyn, van Bagdad tot de Pax Americana, van het einde van 1001 nacht tot de moord op Theo van Gogh.