Politici, burgemeesters en politiechefs hebben zich jarenlang met hand en tand verzet tegen de vorming van een nationaal politiekorps. Maar gezien de grote problemen bij de aanpak van sociale onveiligheid, zware misdaad en terrorisme, bij de handhaving van de openbare orde, de ordening van het verkeer en de beheersing van crises, en bij het beheer van het politiewezen, voerden zij een verloren strijd. Het huidige kabinet heeft dan ook de knoop doorgehakt en resoluut gekozen vóór een nationaal korps. De grote vraag is natuurlijk of dit korps de problemen beter de baas zal kunnen dan het conglomeraat van korpsen dat wordt opgeheven. Om deze vraag te beantwoorden beproeft Fijnaut in Het nationale politiekorps de blauwdrukken van het beoogde korps op hun staatkundige gehalte en hun operationele waarde. Tevens belicht hij de achtergronden van deze revolutionaire ontwikkeling in de Nederlandse politiegeschiedenis en de hevige conflicten waarmee zij gepaard is gegaan.
Cyrille Fijnaut deed tal van onderzoeken naar vraagstukken die rechtstreeks te maken hebben met de organisatie en werking van het politiewezen. Hij werkte als deskundige bij een aantal onderzoekscommissies, onder meer bij de commissie-Van Traa, die onderzoek deed naar de toepassing van bijzondere opsporingsmethoden. Fijnaut doceerde daarnaast strafrecht en criminologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Katholieke Universiteit Leuven, Tilburg University en New York University.