'Wat eens in al zijn grilligheid en verscheidenheid toch als een samenhangende ervaring beleefd werd is zo verbrokkeld en gespleten geraakt dat ik er geen zicht op heb. Is het mijn onvermogen om vat te krijgen op mijn eigen verleden dat in mij een diepe twijfel doet ontstaan als ik historici of romanciers zie proberen de geschiedenis in hun verhalen opnieuw tot leven te brengen?'

In Familiearchief neemt historicus E.H. Kossmann zijn eigen verleden en dat van zijn familie tot onderwerp. Hij schrijft over de lotgevallen van zijn joodse voorouders in het Duitse Rijnland, over zijn tweelingbroer, de schrijver Alfred Kossmann, over zijn eigen ervaringen als oorlogsarbeider in Duitsland, zijn wetenschappelijke carrière, zijn jaren in Leiden, Parijs, Londen en Groningen, zijn leermeesters en zijn studenten.

De verhalen in dit boek zijn levendig geschreven en bevatten naast de vele anekdotes ook korte bespiegelingen over uiteenlopende onderwerpen: over 'goed' en 'fout' in de oorlog, over het verwrongen clichébeeld van de jaren vijftig, over het schrijven van memoires en de omgang van de mens met het verleden. Samen vormen deze petites histoires een indringend zelfportret, waarin Kossmann zich niet alleen als origineel historicus maar ook als onderhoudend verteller van zijn beste zijde laat zien.