De kameraad is een warme roman over Turijn en Rome, vriendschap, verraad en liefde. Pablo, gitarist en Amelio, motorrijder, zijn vrienden. Amelio krijgt een ongeluk, breekt zijn rug en leeft nog, maar is verlamd. Zijn Pablo en Amelio nog kameraden, nu Pablo niemand meer heeft om zijn hart bij te luchten in lange nachtelijke gesprekken? Zonder het zijn vriend te vertellen krijgt hij een verhouding met Amelio's vriendin Linda. Hij slentert door de stad, drinkt en rookt en is het meest in zijn element als iedereen slaapt en hij de ochtend afwacht. Verhuisd van Turijn naar Rome, raakt hij verzeild bij de revolutionairen en wordt uiteindelijk gevangen gezet. 'Opeens bedacht ik me dat ook Amelio vastzat. Deze keer, dacht ik, zijn we quitte.'

De kameraad is vlak na de oorlog verschenen: 1947. Het boek is geschreven op een moment dat Pavese nadacht over zijn rol in de Communistische Partij, die voor hem diende als substituut voor een religieus gevoel en als compensatie voor zijn schuldgevoel over zijn passieve rol in de oorlog. Het thema van de kameraadschappelijkheid, waarover dit boek gaat, heeft in dit persoonlijke dilemma zijn voedingsbodem.

Op 8 oktober 1948 schrijft Pavese in zijn dagboek: 'Een willekeurig opengeslagen stuk van De kameraad herlezen. Effect als van het aanraken van een elektrische leiding. Er ligt een boven het normale uitgaande, krankzinnige spanning in, die te danken is aan het feit dat de zinnen hun hoogtepunt bereiken voor het einde, dat ontspannen is. Een voortdurend geblokkeerde aanloop. Ademnood.'

Cesare Pavese (1908-1950), dichter, schrijver, vertaler, is een van de belangrijkste figuren uit de Italiaanse literatuur. In 1949 ontving hij de grote literaire prijs van Italië, de Premio Strega. Op het hoogtepunt van zijn roem maakte hij een eind aan zijn leven.