Binnen de begeleidingsrelatie is het belangrijk dat de begeleider bewust omgaat met de eigen emoties en de emoties van de cliënt. Bewust en onbewust geven zij elkaar emotionele signalen. Door zoveel mogelijk bewust te zijn van de gevoelens van de cliënt en het ontstaan daarvan, optimaliseren we de kwaliteit van onze bejegening, waardoor de cliënt zuivere signalen terugkrijgt van de begeleider. Dit werkboek is een goede hulp bij het voeren van gesprekken met de cliënt over emoties en gevoelens. Wanneer zij leren hun gevoelens beter herkennen en begrijpen, leert men tevens om beter met de emoties om te gaan.

Herkennen van emoties

Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben moeite met het herkennen van de diverse emoties. Dit geldt vooral voor wat meer gecompliceerde emoties als gekwetst of verbaast zijn. Zij kunnen ook moeilijk inschatten waarom zij een bepaalde emotie voelen en daarbij komt nog dat er vaak problemen zijn met het verbaal uiten van emoties.

Emotionele signalen welke zij van andere personen opvangen kunnen daarom verkeerd worden geïnterpreteerd, wat mogelijk weer negatieve emoties bij henzelf veroorzaakt. Het ontbreken van een goede controle over en regulatie van de eigen emoties kan leiden tot impulsief en zelfs agressief gedrag. Bewust werken met emoties helpt de emoties te herkennen en beter te reguleren.

Praten over emoties
Praten over gevoelens en emoties is voor velen niet makkelijk, maar indien er voldoende vertrouwen aanwezig is, kunnen begeleider en cliënt praten over dit thema. Zo kan er begonnen worden met een kleine “inventarisatie”, waarbij men aangeeft in welke situaties men zich bijvoorbeeld gespannen, blij of verdrietig voelt en hoe dat voelt.

Het werkboek Mijn emoties is een goede hulp bij het voeren van gesprekken met mensen met LVB over emoties en gevoelens. Wanneer mensen met LVB te leren hun gevoelens beter herkennen en begrijpen, leert men tevens om beter met de emoties om te gaan. De begeleider kan de resultaten van een dergelijke oefening gebruiken om de persoon beter te leren “lezen”, zodat voorkomen kan worden dat gespannen situaties mogelijk uit de hand lopen.