De dood van een onderduiker

Dit zijn de onbetwiste feiten: in mei 1943 sloeg Louis van Gasteren in zijn woning aan de Amsterdamse Beethovenstraat de Duits-joodse onderduiker Walter Oettinger dood. Ruim een jaar later werd Van Gasteren, die na de oorlog grote bekendheid als cineast zou verwerven, wegens doodslag veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. In januari 1946, ruim acht maanden na de bevrijding, kwam Louis van Gasteren vrij. Na de oorlog verklaarde Van Gasteren dat Oettinger een gevaar voor hem en anderen had gevormd en dat hij 'na gemeen overleg' met het verzet werd geliquideerd. Deze lezing riep vragen op, vragen die Van Gasteren in de regel beantwoordde met juridische procedures tegen degenen die ze stelden. In De dood van een onderduiker schets journalist Eric Slot niet alleen een zo getrouw mogelijk beeld van de gebeurtenissen op de avond van de dood van Oettinger, maar ook wat er daarna gebeurde. Zoals de hele en halve waarheden die de pers ter ore kwamen, verhalen die journalisten vaak zonder enige kritiek of onderzoek overnamen. En daarmee is De dood van een onderduiker zowel een spannende zoektocht naar de waarheid rond de dood van Walter Oettinger als naar de mythen die eromheen werden gecreëerd en in stand gehouden. Van Gasteren probeerde dit boek in kortgeding te verbieden, maar faalde. Op de herhaalde vraag van de rechter wat in het boek onjuist was, wist hij niet één voorbeeld te geven.