We leven volgens het huidige kabinet niet langer in een klassieke verzorgingsstaat, maar in een 'participatiesamenleving'. Voor bijstandscliënten betekent deze verandering dat hun rechten op werk, scholing en re-integratie grotendeels worden vervangen door de plicht tot participatie. Ze worden geacht hun uitkering niet langer passief te ontvangen, maar actief te verdienen. In VERPLICHT VRIJWILLIGERSWERK onderzoekt socioloog Thomas Kampen hoe de opkomst van de participatiesamenleving de noties van rechten, plichten en verantwoordelijkheden en de daarmee gepaard gaande gevoelens van bijstandsontvangers beïnvloedt. In hoeverre en onder welke voorwaarden zijn zij bereid om als vrijwilliger aan de slag te gaan en hoe ervaren zij het om vrijwilligerswerk te doen?

Het zogenaamde 'geleide' vrijwilligerswerk blijkt een welkome maatregel, mits aan een aantal condities wordt voldaan. Met een ondoordachte benadering en een eenzijdig dwingend beroep op burgers jaagt de overheid goedwillende burgers tegen zich in het harnas. De sleutel tot een positieve invloed van vrijwilligerswerk op bijstandsontvangers en andersom is erkenning.