Ranuccio Bianchi Bandinelli (1900-1975) was een van de belangrijkste archeologen van de twintigste eeuw. Hij werd bij het grote publiek vooral bekend als de gids die in 1938 Adolf Hitler en Benito Mussolini rondleidde langs antieke monumenten en kunstschatten in Rome en Florence. Enkele jaren eerder had hij in Doorn kennisgemaakt met een andere fatale hoofdrolspeler op het wereldtoneel: de Duitse ex-keizer Wilhelm II. Van beide ‘ontmoetingen in de onderwereld’ deed Bianchi Bandinelli in zijn dagboeken verslag, met ironie, oog voor detail en een vlijmscherpe analyse van de banaliteit van zijn protagonisten. Deze twee dagboekpassages zijn nu voor het eerst in het Nederlands vertaald en van toelichtingen voorzien. In de inleiding wordt stilgestaan bij de periode waarin Bianchi Bandinelli hoogleraar Griekse archeologie aan de Rijksuniversiteit Groningen was. Zijn betrekkingen met de Nederlandse cultuur en archeologie blijken op verrassende wijze getekend door de complexe relatie tussen archeologie en fascisme.