Na twintig jaar afwezigheid keert dijkgraaf Henry de Kehlmark terug naar het Escal-Vigor, de voorouderlijke burcht in Klaarvatsch, een dorpje op het idyllische eiland Smaragdis. Hij geeft een groot feest waarop alle bewoners - rijk en arm, jong en oud - worden uitgenodigd, en maakt er kennis met Claudie, de dochter van burgemeester en herenboer Govaertz, en met haar broertje Guido - de zondenbok van het gezin, een dromerige nietsnut die dan maar koeien moet hoeden op de heide. Claudie heeft haar zinnen gezet op Kehlmark en droomt ervan gravin te worden, maar Kehlmark zelf heeft alleen oog voor de jonge koewachter, in wie hij een zielsgenoot herkent. Hij krijgt de burgemeester en zijn dochter zo ver dat Guido op het kasteel mag komen wonen. Met Escal-Vigor schreef de Franstalige Vlaamse auteur Georges Eekhoud (1854-1927) een verhaal waarin, voor het eerst in de Westerse moderne literatuur, homoseksualiteit op een onverbloemd positieve manier aan bod komt. De symbolistische roman, waarin de auteur een oprecht pleidooi houdt voor de gelijkwaardigheid van elke vorm van liefde, is meteen ook een aanklacht tegen elke discriminatie op grond van afkomst, sociale rang of geloof. Tegelijkertijd handelt het boek over de strijd tussen goed en kwaad en hoe weinig er nodig is om de utopie in gruwel te laten omslaan. Escal-Vigor veroorzaakte heel wat deining toen het in 1899 verscheen bij Le Mercure de France. In 1900 moest de auteur zich verantwoorden voor het Assisenhof van Brugge. Er kwam een steunactie op gang, die door meer dan tweehonderd Franse en Belgische auteurs werd ondertekend. Eekhoud werd vrijgepleit door advocaat Edmond Picard.