De achttiende-eeuwse regenten zijn in het verleden vaak afgeschilderd als bepruikte nietsnutten die zich slechts inspanden voor hun eigen belang, waardoor de Republiek, na de glorieuze Gouden Eeuw afgleed naar een tweederangs mogendheid. Recent historisch onderzoek heeft reeds aangetoond dat dit beeld onjuist is. Het huidige beeld van de achttiende-eeuwse regent is met name door een drietal proefschriften van Utrechtse onderzoekers over de Hollandse steden Leiden, Gouda en Hoorn ontstaan. Bossaers heeft onderzocht in hoeverre dit algemene beeld opgaat voor de andere stemhebbende steden van het Noorderkwartier, die veel kleiner in omvang waren dan de drie genoemde middelgrote steden. Bovendien was het Noorderkwartier in de achttiende eeuw in economisch opzicht in verval, hetgeen ook van invloed kan zijn geweest op de samenstelling van de stadsbesturen.

Welke personen maakten deel uit van het stedelijke regentenpatriciaat? Hoe leefden en werkten zij? Dit zijn enkele vragen die in dit boek aan de orde komen. Frappante details komen soms aan de oppervlakte. Zo was de Alkmaarse regent Jan Anthonij van Vladeracken een dermate onhandelbaar heerschap dat zijn familie besloot hem in het verbeterhuis te laten opnemen. En het roemruchte regentengeslacht Van Loosen uit Enkhuizen stierf in rechte lijn uit doordat de laatste afstammeling tijdens zijn studententijd in Leiden bezweek aan de gevolgen van een nachtelijk avontuur.

Uit het onderzoek van Bossaers blijkt dat er grote verschillen tussen de steden bestonden. De drie grotere steden van het Noorderkwartier passen vrij goed in het reeds uit de literatuur bekende beeld. Maar in de kleinere steden leefden slechts een handvol regentenfamilies het deftige bestaan dat van hen werd verwacht. Het merendeel van de regenten in de kleine steden onderscheidde zich nauwelijks van de overige burgers. Enige voorzichtigheid, om te spreken van ‘de regenten’, waarbij al te eenzijdig wordt gedacht aan het patriciaat van de grootste steden, is dus noodzakelijk.