De middeleeuwse periode van de Europese geschiedenis is voor de vorming van de Europese samenleving en beschaving van groot belang geweest. Dit handboek biedt een overzicht van de ontwikkelingslijnen in die periode. Het boek draagt een andere signatuur dan de meeste bestaande, vergelijkbare werken. De auteurs hebben gekozen voor een benadering waarin, naast de politiek-staatkundige ontwikkelingen, afzonderlijk aandacht wordt gegeven aan de sociaaleconomische dynamiek en aan de ontwikkelingen op geestelijk, religieus en cultureel gebied, Bovendien bevat het boek een typologisch overzicht van middeleeuwse bronnen.

Ten behoeve van deze tweede druk is de tekst ingrijpend gewijzigd, waardoor de indeling van het boek evenwichtiger is geworden. De illustratieve ondersteuning van het betoog is bovendien herzien en verrijkt. Tussen het eerste, inleidende hoofdstuk en het laatste hoofdstuk over de bronnen is het boek in drie delen opgebouwd. Het eerste drietal hoofdstukken vormt gezamenlijk het politiek-historische deel. Dan volgen in het economisch-sociale deel drie hoofdstukken over de economische en maatschappelijke ontwikkelingen en het verstedelijkingsproces. Het laatste, religieus-culturele deel bestaat eveneens uit drie hoofdstukken waarvan de eerste twee aan de kerkelijke en religieuze ontwikkelingen zijn gewijd en het derde een inleiding is in middeleeuwse cultuuruitingen.

Opzet en inhoud maken Middeleeuwen zowel tot leesboek als tot studieboek. Belangstellende lezers, docenten en studenten kunnen het elk op hun eigen wijze hanteren. Men kan de inhoud uiteraard in zijn totaliteit tot zich nemen, maar de tekse laat zich door de opbouw in verschillende afdelingen ook naar belangstellingsveld of naar periode lezen, Het boek biedt aldus een rijk geschakeerde

introductie tot de geschiedenis van de middeleeuwen.