Sinds de totstandkoming van de Canon van Nederland hebben canons zich ontwikkeld tot een 'nieuw historisch genre'. Die kwalificatie is van historicus Piet de Rooy, die zich uitgebreid heeft beziggehouden met de verbetering van het Nederlandse geschiedenisonderwijs.

Nederland in de Middeleeuwen is een product van dit genre. Deze canon bevat geen onwrikbare ijkpunten, maar presenteert onze middeleeuwse geschiedenis op toegankelijke wijze en voor een breed publiek.

Bij de keuze van de vijftig vensters spelen zowel de traditie als nieuwe inzichten een rol. De lezer zoekt niet vergeefs naar overbekende feiten als de moord op Floris V, maar verneemt ook over plattelandsleven, ridderideaal en kloosterwezen, overzeese handel, klimaatontwikkeling, ketters en bonte volkscultuur. Een evenredige geografische spreiding is nagestreefd, waarbij alle gewesten aan bod komen.

De uitgave toont hoe een drassige uithoek van het Romeinse Rijk zich tussen circa 500 en 1500 ontwikkelde tot een veelzijdig samenstel van graafschappen, hertogdommen en heerlijkheden, agrarische en handelsgemeenschappen, steden en dorpen. Op zand, veen en klei, langs de rivieren en de Noordzeekust. Hoe er langzaam eenheidsgevoel ontstond én hoe dit besef steeds ondergraven werd door vaak bloedige strijd tussen lokale en regionale belangen, standen en klassen.

Over de auteur(s): Jan J.B. Kuipers (1953) publiceerde een groot aantal boeken voor volwassenen en kinderen, zowel non-fictie als fictie, het merendeel over historische en/of archeologische onderwerpen. Deze uitgave verschijnt met medewerking van Goffe Jensma en Oebele Vries.