In 1968 gingen de eerste beroepskrachten van de dienst Humanistisch Geestelijke Verzorging bij Justitie aan het werk om geestelijke begeleiding te bieden aan buitenkerkelijke gedetineerden. Dit was de eerste stap in gelijkberechtiging van de geestelijke verzorging op humanistische grondslag met die van de confessionelen. Politici, het gevangenispersoneel en de confessioneel geestelijke verzorgers keken met argusogen naar het humanistische raadswerk. Want wat betekent dat nu eigenlijk, humanistisch geestelijke verzorging? De eerste humanistisch raadslieden moesten zich in de beginjaren nog bewijzen in de penitentiaire inrichtingen. Er werd hard gewerkt aan de professionalisering van het vakgebied. De gevangenishumanist was al snel niet meer weg te denken binnen het gevangeniswezen.

Samen met de confessionele diensten streed de dienst Humanistisch Geestelijke Verzorging voor het recht van de gedetineerde op een pluriform aanbod van geestelijke verzorging. De bezuinigingen bij Justitie, de veranderende maatschappij en de reorganisaties van het gevangeniswezen kenden hun invloed op de geestelijke verzorging. Sinds 2004 is met de oprichting van de Dienst Geestelijke Verzorging de geestelijke verzorging stevig organisatorisch verankerd binnen de Dienst Justitiële Inrichtingen.

In ''Zingeving achter de tralies'' wordt niet alleen een historische schets gegeven van de veertig jaar humanistisch geestelijke verzorging in Nederland, maar wordt ook door praktijkverhalen een inkijk gegeven in het werk van de gevangenishumanist.

Drs. Elise van Alphen (1981) is humanisticus en studeert Wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is als freelance-schrijver thans verbonden aan Het Humanistisch Archief en is redacteur bij LOVER, het tijdschrift voor feminisme, wetenschap en cultuur.

Drs. Wouter Kuijlman (1972) studeerde in 2005 af bij de Universiteit voor Humanistiek op de geschiedenis van Nederlandse vrijdenkerspublicaties in de 19e en 20e eeuw. Vanaf 2001 tot juli 2008 was hij als onderzoeker en beleidsmedewerker aan Het Humanistisch Archief verbonden. Hij schreef eerder ''Een mantel met sterren. Religieus Humanisme in het Humanistisch Verbond'' dat in de reeks Humanistisch Erfgoed is verschenen.