‘Artsen begraven hun fouten op het kerkhof, journalisten zetten ze in de krant’, aldus een bekend gezegde. Sinds enige tijd zijn de media en hun – al dan niet vermeende fouten – onderwerp van het publieke debat. Mede als gevolg van de turbulente gebeurtenissen in binnen- en buitenland gedurende de laatste twee jaar zijn er vragen gerezen over de rol van de media. Maar al eerder, in 1999, verkondigde koningin Beatrix dat ‘de leugen regeert’.

Het optreden van Pim Fortuyn en de verkiezingen in mei 2002 legden een aantal zenuwen in de samenleving bloot die ook de media niet hadden onderkend. Volgens sommigen kwam dit doordat de media zich te veel hadden geïdentificeerd met het ‘Haagse circuit’. Daardoor hadden duidelijke signalen uit de samenleving – zoals de sociale onrust in de oude wijken van de grote steden en het gebrekkige integratiebeleid – niet voldoende aandacht gekregen. Er werd gepleit voor journalistieke zorgvuldigheid en er werd een beroep gedaan op de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de media en op hun morele plicht zich jegens hun achterban te verantwoorden.

Met name door sommige dagbladen werden aanzetten tot verandering gegeven. Er kwamen reportages over schrijnende kwesties. Er werd meer ruimte ingebouwd voor opiniepagina’s waar lezers hun afwijkende meningen konden spuien. Via websites konden lezers reageren op analyses en commentaren. Maar ondanks deze pogingen is de kritiek niet verstomd en lijkt het publieke debat over de rol van de media eerder sterker te worden dan af te nemen.

In dit boekje steken twee vooraanstaande hoofdredacteuren, Folkert Jensma van NRC Handelsblad en Hans Laroes van het NOS Journaal, de hand in eigen boezem. Zij analyseren waar het misging – bij de media, maar niet alleen daar – en vertellen hoe zij, elk op hun eigen manier, proberen beter aansluiting te vinden bij de veranderde tijdgeest.