In 1934 schreef Johan Huizinga: 'Als er één ding is waarop we met recht trots mogen zijn, dan is dat het feit dat geen ander volk in staat is om op een zo evenwichtige manier de instroom van drie verschillende culturen (dat wil zeggen, de Duitse, Franse en Engelse) in zich op te nemen en hun geest met zo'n nauwkeurig inzicht te begrijpen.'
Of Huizinga hiermee gelijk had, staat niet zo vast, maar hij schetst wel een ideaal van openheid en tolerantie. In plaats daarvan kwam het sleutelwoord integratie, waarbij niet de instroom maar het uitzettingsbeleid gezichtsbepalend werd. Integratie impliceert de miskenning van onze democratische en pluralistische samenleving. Het gaat uit van een niet bestaande en ook niet gewenste eenheid en samenhang die afgesloten moet worden voor verrijkende impulsen van buiten. De vreemdeling wordt vijandig bekeken en gemaand zich aan ons aan te passen of snel weer te verdwijnen. Ruud Lubbers stelde voor in plaats van over integratie, over participatie te spreken. Deelhebben aan onze samenleving betekent werkgelegenheid bieden en kansen op onderwijs en scholing, of de plek bieden om naast de afgebroken katholieke kerk een moskee neer te zetten.

Deze serie publicaties, Flexus, Fontys filosofie reeks, bevat een dubbele uitdaging. Enerzijds zijn het teksten over omstreden onderwerpen waarin de auteurs zich wagen op het grensgebied van filosofische ethiek en maatschappelijke vraagstukken. Anderzijds willen deze teksten doordringen op tal van gebieden van het hoger beroepsonderwijs. Daartoe dient ook een website waarop de didactische middelen zijn te vinden die deze teksten handen en voeten geven voor de onderwijspraktijk. Tevens wordt daar de mogelijkheid geboden om met de auteurs en anderen in discussie te treden.

Dit eerste deel bevat een gesprek met Montaigne, een uitdagend exposé dat het ideaal voorhoudt ons in de samenleving juist niet thuis te voelen, een intrigerende tekst over de angst die onze wijze van samenleven oproept, een analyse van de blik op het Westen vanuit het Oosten en een zeer kritische bijdrage aan het debat over de veelkleurigheid van onze wereld.




Inhoud

Kleur bekennen
Charles Vergeer

Pleidooi voor een thuisloze samenleving
Anders denken over multiculturaliteit
Niek Wiskerke

De vlieg in de fles
Charles Vergeer

Fluiten in het donker
Rudi Visker

Oosterse beelden, Westerse kritiek
Peter van Zilfhout

Multiculturalisme: gelijkwaardigheid en verschil, erkenning en miskenning
Frits de Wit