Johan Huizinga slaagt met 'Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland' erin het nationale karakter van Nederland en onze verhouding tot de ons omringende grootmachten door de eeuwen heen op sublieme wijze te karakteriseren.

De bundel 'Verspreide opstellen over de geschiedenis van Nederland' van Johan Huizinga is weliswaar uit een veelheid van bronnen samengesteld en de stukken stammen uit een periode van meer dan dertig jaren, maar zij laten bij de lezer een beeld van grote eenheid en samenhang achter. Of het nu gaat over de figuur van Willem van Oranje, over Leidens ontzet, over Hugo de Groot of over de invloed van Duitsland op de Nederlandse cultuur, Huizinga slaagt erin het nationale karakter van Nederland en onze verhouding tot de ons omringende grootmachten op sublieme wijze in verschillende tijdperken te karakteriseren. Het boek wordt afgesloten met Huizingas beroemde essay Nederlands geestesmerk.