Het is eerder beschreven, maar nooit op deze manier. Idereen die de verschrikkingen van de vernietigingskampen meemaakte heeft eigen, bijna niet te vertellen ervaringen. Paula Gruber wilde aanvankelijk vlak na de oorlog haar belevenissen in Auschwitz Birkenau neerschrijven, maar het kwam er niet van.
Als Poolse jodin uit een groot gezin dat vrijwel geheel werd uitgeroeid, overleefde zij de kampen. Maar zowel voor als na' de oorlog was de haat tegen de joden in Polen immens. Begin jaren zeventig ontvluchtte zij haar vaderland en vond in Nederland een nieuw bestaan. Pijn die blijft is een onvoorstelbaar verhaal. De naakte feiten van de vernietiging ingebed in een persoonlijke vertelling waarbij hoop en medemenselijkheid onuitroeibaar blijven. De lezer wordt meegenomen op een levenstocht die ondanks alles optimisme uitstraalt en ondanks de diepste dalen de hoogvlakten bereikt.