De kunstenaar Isaac Claesz. van Swanenburg (1537-1614) heeft in de na het beleg en ontzet opbloeiende stad Leiden vele jaren lang bijna een monopoliepositie bekleed. Die positie dankte hij aan zijn opvallend veelzijdige talent en aan het vrijwel ontbreken van andere schilders van enige betekenis in de stad. Daardoor is van Swanenburg de verbindende schakel tussen twee bloeiperioden in de Leidse schilderkunst, die van Lucas van Leyden en zijn directe opvolgers en die van de 17de eeuw, met vermaarde namen als Rembrandt, Lievens, Van Goyen en Don.
Zijn bekendste werken zijn in het Stedelijk Museum de Lakenhal bewaarde schilderijen met afbeeldingen uit de Leidse textielindustrie en het door hem ontworpen kerkraam met het Ontzet van Leiden in de St. Janskerk in Gouda. Daarnaast maakte hij ontwerpen voor glas-inloodramen, zilver, beeldhouwwerken en wandtapijten. Al deze werkzaamheden combineerde hij met een bestuurlijke loopbaan als vroedschap, schepen en burgemeester van de stad, die tevens zijn belangrijkste opdrachtgever was. Tot zijn leerlingen behoorde zijn eigen zoon Jacob, die later de eerste leermeester van Rembrandt was, en de schilder Otto van Veen, de latere leermeester van Rubens. In dit boek is voor het eerst getracht een overzicht te geven van de veelzijdige werkzaamheden van de kunstenaar.