In Afscheid van Amalia lopen twee verhalen parallel: enerzijds is er de aangrijpende beschrijving van het dementeringsproces van de moeder van Natascha Emanuels, anderzijds vertelt de schrijfster haar eigen levensverhaal. Maar eigenlijk is het grondthema van dit boek liefde. Natascha Emanuels maakt indringend duidelijk wat het betekent als een van je ouders begint te dementeren, en uiteindelijk in een psychogeriatrisch verpleeghuis wordt opgenomen. Haar dagboek laat zien hoe verhoudingen zich uitkristalliseren en hoe eigen herinneringen geactualiseerd worden. Daarnaast gunt de schrijfster, die ook actrice is, ons en passant een blik in het Nederlandse theaterleven.

Dit zeer persoonlijke dagboek voert de lezer mee in de lotgevallen van een mens die ten prooi valt aan dementie, die een niet aflatend gevecht voert tegen verlies van controle en veiligheid. Het dagboek van Natascha Emanuels begint kerstnacht 1984, als het haar onontkoombaar duidelijk wordt dat haar moeder dementeert: 'Het enige wat mij te binnen schiet in deze uitzichtloze situatie is het woord amputatie! Alles: toekomstplannen, vakanties, reisjes samen, ons leven, onze relatie en zeker ook onze dialoog wordt zonder meer geamputeerd. [...] In deze kerstnacht verlies ik mijn moeder, hoewel ze er nog is.'