Stoicijn
Deze curieuze tekst, teruggevonden in de nalatenschap van Pessoa, vormt de aanzet tot een Pessoa-bibliotheek waarin nieuwe vertalingen van heel zijn werk verschijnen. De bibliotheek opent met een vertaling door August Willemsen van A Educação do Estóico onder de titel De stoïcijn en onder de auteursnaam (een heteroniem) Barão de Teive (baron van Teive). Het gaat om een onvoltooide, fragmentarische tekst, door Pessoa rond 1932 geschreven, drie jaar voor zijn dood. Hij wist toen al, uit bittere ervaring, dat hij niets zou achterlaten wat voltooid was. Vandaar het motto van dit boek: 'De onmogelijkheid om grote kunst te maken'. In de figuur van Teive, die vergelijkingen uitlokt met de heteroniemen Bernardo Soares (auteur van Het boek der rusteloosheid) en de latere, defaitistische Alvaro de Campos, projecteert Pessoa veel van wat hij, naar we mogen aannemen, werkelijk was. Het minst belangrijke daarvan, hoe merkwaardig ook, is Pessoa's hang naar adellijke afstamming. Belangrijker zijn zijn, zelfs voor die tijd, politiek incorrecte standpunten, zijn zelfhaat (verbeeld in de amputatie van Teives linkerbeen) en Teives stoïcijnse uitvoering van wat Pessoa zelf alleen maar op termijn (door middel van drank) durfde te doen: zelfmoord plegen. De stoïcijn is een tekst die nauw aansluit bij de thematiek van Pessoa's grote werk, dat als een soort boeddhisme van de wanhoop kan worden gelezen. "Stilistisch is Pessoa hier op zijn top, dat wil zeggen duizelingwekkend. Ondanks de dodelijke ernst heeft het toch iets geestigs, door de onnavolgbare paradoxen en wat men tegenwoordig noemt one-liners." - August Willemsen over De stoïcijn "De naam van Pessoa dient te worden opgenomen in de lijst van grote universele kunstenaars, geboren in de jaren tachtig van de vorige eeuw: Picasso, Joyce, Braque, Stravinsky, Chlebnikov, Le Corbusier." - Roman Jakobson
Auteur | | Fernando Pessoa |
Taal | | Nederlands |
Type | | Paperback |
Categorie | | Literatuur & Romans |