33 Brieven

De invloed van Francesco Petrarca (1304-1374) op de Italiaanse en West-Europese poëzie is enorm geweest: er werd zelfs, een literaire stroming naar hem genoemd. Maar even belangrijk als zijn Italiaanse gedichten waren zijn Latijnse brieven en traktaten. Deze geschriften, waarin hij een levensvisie verwoordde die aan de basis stond van het humanisme, werden door hemzelf trouwens hoger aangeslagen dan zijn gedichten in de volkstaal.Als briefschrijver stond Petrarca aan de wieg van de Neolatijnse epistolografie. Hij was daarin zelf weer een navolger van de Romeinse briefschrijvers, met name van Cicero en Seneca. Ondanks deze 'imitatio' komen zijn brieven zeer persoonlijk en authentiek over. In een heldere en evenwichtige stijl geven ze een mooi beeld van de schrijver en de wereld waarin hij leeft. Daarbij valt onder meer het licht op zijn onbedwingbare reislust, zijn bewondering voor de oudheid, zijn politiek engagement en zijn tomeloze hartstocht voor de letteren. Opvallend is ook zijn ontwapenende eerlijkheid: hij etaleert niet alleen zijn kwaliteiten, maar durft ook uit te komen voor zijn fouten.Van Petrarca's Brieven zijn er tot nu toe 626 uitgegeven, verdeeld over diverse verzamelingen. Behalve thematisch verschillen ze ook sterk in lengte: sommige zijn niet veel meer dan een kattebelletje, andere hebben de omvang van een traktaat. Van die meer dan zeshonderd brieven waren er tot voor kort slechts enkele in het Nederlands vertaald. Frans van Dooren, die al eerder Italiaanse poëzie van Petrarca vertaalde maakte nu een representatieve selectie uit diens Latijnse brieven. Deze brieven kenmerken zich niet alleen door een grote inhoudelijke variatie, maar ze vertegenwoordigen ook verschillende literaire vormen en categorieën: essays naast karikaturen, reisverslagen naast anekdotes, memoires naast short stories, polemieken naast karakterschetsen. De toon ervan is afwisselend ernstig, spottend, enthousiast, klagerig, belerend, melancholisch, bewonderend, verontwaardigd, pessimistisch en joviaal. Kortom, een rijke bundel!Frans van Dooren is classicus en Italianist. Hij vertaalde onder anderen Martialis, Sante, Petrarca, Machiavelli, Michelangelo en Leopardi. In 1990 ontving hij voor zijn vertaalwerk de Martinus Nijhoffprijs.