In de 19de eeuw ontwikkelde Nederland zich veelal in een trager tempo dan in de omringende Europese landen het geval was. In het laatste kwart van deze eeuw spande men zich echter in de achterstand zoveel mogelijk in te lopen. Dank zij de gunstige ligging aan zee en de grote rivieren was het noodzakelijk geworden mee te groeien met de technische ontwikkeling in het buitenland. Op literair en muzikaal gebied en in de beeldende en toegepaste kunst werd aansluiting bij het buitenland gezocht. Ook de film deed zijn intrede. Nederland verloor langzamerhand haar provinciaal karakter om - om met Van Deyssel te spreken - „hoog opgestoten te worden in de vaart der volkeren”. Zo markeerde 1900 niet alleen het begin van een nieuwe eeuw maar was het ook een keerpunt in de ontwikkeling van het land - het begin van ‘de moderne tijd’