Mathijs Stevens, een jonge boerenzoon uit de buurt van Valkenburg, is leerling van Joseph Kirchhoffs, een in de tweede helft van de 18de-eeuw in Limburg en omstreken bekend chirurgijn. Datzelfde gebied werd destijds onveilig gemaakt door de bokkerijders. Deze vooral door de rijken gevreesde roversbendes waren ontstaan door de wijdverbreide honger en armoede. Joseph Kirchhoffs kan de ellende onder de bevolking niet aanzien en wordt de geheime leider van de bokkenrijders, die bij de rijken stelen en de buit onder de armen verdelen. De gesel van het zwarte goud volgt als zelfstandig leesbaar derde deel in de serie De bende van de bokkerijders, na Ontsnapt aan de galg en Vurige ruiters.