Het boek verhaalt over hoe Mechelen stadsrechten verwierf en de poorterij en de ambachtselite inspraak en medezeggenschap in het stadsbestuur veroverden. Waren die verworvenheden democratisch?

De casus Mechelen toont aan dat het verloop en de timing van het laatmiddeleeuwse, stedelijke politieke emancipatieproces afhankelijk was van de context waarin het plaatsvond. Daarbij valt op te merken dat eenzelfde gegeven zowel een positieve als een negatieve invloed kon hebben. De context alleen was echter niet het enige dat het proces voor het bekomen van medezeggenschap beïnvloedde. De emancipatiekeuren ontstonden ook dankzij de handelingsbekwaamheid en de daadkracht van de Mechelse, politiek actieve burgers. Ze creëerden de ruimte voor hun representatie en verplichtten het stadsbestuur om verantwoording af te leggen. Zo kwam een stedelijke bestuursstructuur tot stand die democratische kenmerken had en zeven eeuwen heeft getrotseerd.