De bijna vergeten Anthonie Heinsius (1641-1720) heeft zich nooit laten portretteren, zo bescheiden was hij. Toch was het deze man, die de Nederlandse Republiek naar de Vrede van Utrecht leidde. Daarmee kwam een einde aan het langste en meest kostbare conflict dat dit land had uit te vechten met het agressieve Frankrijk. Het verhaal van die oorlog en vrede wordt verteld door Ernst van Straaten, een leraar die zich zijn leven lang al verraden voelt en gefascineerd raakt door de persoon van Heinsius.

Op aandringen van Stadhouder Willem III, Prins van Oranje, aanvaardde Heinsius zijn verkiezing tot Raadpensionaris van Holland. Dat gebeurde in het jaar waarin Willem III Koning van Engeland werd. Heinsius kreeg daarmee in feite het bestuur van de Republiek in handen. De zachtaardige Anthonie verstond de kunst van het overtuigen en bleek een vasthoudend onderhandelaar. Na Willems dood werd hij de spil van het Europese bondgenootschap tegen Frankrijk. Zijn obsessie was dat de grootste bondgenoot, Engeland, hem zou verraden.

'Alsnog een portret voor Heinsius' is een magazijn, of eerder nog een werkplaats boordevol feiten en ideeën die een beeld schetsen van de man, zijn leven en denkwijze, vrienden en vijanden. In dit ongewone, boeiende en sprankelende historische verhaal vermengt het leven van de verteller zich met dat van het object van zijn fascinatie.