Zutphen is een van de oudste en best bewaarde steden van Nederland, maar ze is beslist geen dode stad. Ze geldt als een levendige winkel- en marktstad met een aantrekkelijk stadsbeeld en veel mooie monumenten. Deze atlas verklaart dat positieve imago aan de hand van twee historische troeven: de ogenschijnlijk wat chaotische plattegrond van de stad en haar getorende silhouet. Zutphen noemde zichzelf al in de Middeleeuwen een 'oude stad' en een 'torenstad'.
Aanvankelijk leek haar geschiedenis simpel: ontstaan aan de samenvloeiing van IJssel en Berkel werd de stad kortstondig de zetel van een al snel door Gelre geabsorbeerd graafschap. Na haar bloei als Hanzestad werd ze omgevormd tot garnizoensstad, om ten slotte geleidelijk af te dalen tot het niveau van een kleine provinciestad. Intussen is ons beeld van Zutphens begin, haar geografische ligging aan twee rivieren en de latere stadsontwikkeling ingrijpend vernieuwd. De stad is ouder dan gedacht en de IJssel juist jonger. De vesting en haar functie van kwartiershoofdstad bepaalden eeuwenlang de stedelijke ruimte, en zowel de recente stadsuitleg als Zutphens plaats in de regio verdient nieuwe aandacht. Die veelbewogen ontwikkeling wordt in de 35 kaarten van deze atlas ontvouwd en verklaard.