Over koning Willem II is bij het grote publiek weinig meer bekend dan dat hij de grondwetswijziging van 1848 mogelijk maakte. Uit deze biografie blijkt dat hij veel meer was: een reiziger die van jongs af aan alle uithoeken van Europa bezocht, een oorlogsheld, een kunstliefhebber en een vorst met oorspronkelijke staatkundige denkbeelden, maar ook met verboden passies.

De tweede Oranjekoning groeide op in een tijdperk van revolutie en oorlog. Na een jeugd in Pruisen en Engeland streed hij in dienst van het Engelse leger in Spanje en Portugal tijdens een ongemeen gewelddadige oorlog tegen Napoleon. In 1815 hield hij bij Quatre-Bras stand tegen een grote Franse overmacht, en bij Waterloo raakte hij als aanvoerder van de Nederlandse strijdkrachten gewond. Zijn verdere leven stond in de schaduw van deze grootse tijd.

In de negen jaren dat Willem II koning der Nederlanden was - van 1840 tot 1849 - werd hij geplaagd door persoonlijke controverses, veranderende politieke verhoudingen en economische malaise. In 1848 overrompelde hij vriend en vijand toen hij toestemming gaf de grondwet ingrijpend te veranderen. Daarmee stond Willem II aan de basis van de democratie die Nederland nu is. Aan de hand van onbekende, vaak spectaculaire bronnen laat deze biografie zien hoe Willem II tot deze buitengewone stap kwam.

Tegen de achtergrond van een woelig Europa beschrijft Jeroen van Zanten een vorst vol tegenstrijdigheden, een charismatisch militair en een wankelmoedige koning, die bovenal een romanticus was.