1491 ontkracht de mythe dat de precolumbiaanse indianen niet meer waren dan een bonte, losse verzameling van kleine, ongeorganiseerde nomadenstammen. In het boek toont Mann aan dat de precolumbiaanse beschaving juist getuigde van een zeer hoge ontwikkeling. Om deze stelling te bewijzen, baseert hij zich op dertig jaar wetenschappelijk onderzoek. Zo komt hij tot de conclusie dat er in 1491 waarschijnlijk meer mensen in Amerika woonden dan in Europa.
Ook wordt aangetoond dat bepaalde steden, zoals de hoofdstad van de Azteken Tenochtitlán, een aanzienlijk grotere populatie kenden dan welke stad ook in het Europa van die tijd. Tenochtitlán had zelfs stromend water en prachtige botanische tuinen. De Inca’s hadden het grootste rijk in de toenmalige wereld opgebouwd, groter dan de Ming-dynastie of het Ottomaanse Rijk. Totdat de Europeanen met hun ziektes hier een einde aan maakten.
De Inca’s, Maya’s, Azteken en andere Amerikaanse bevolkingsgroepen uit die tijd beschikten over de kennis om het regenwoud te verbouwen zonder het te vernietigen, hedendaagse wetenschappers proberen nog altijd om deze verloren kennis terug te winnen. In 1491 werpt Mann een licht op de methoden die aangewend werden om tot deze nieuwe visies over precolumbiaans Amerika te komen. Dit geweldig portret van de Indiaanse beschaving voor de komst van Columbus verandert voorgoed ons beeld van de geschiedenis van Amerika.