In alle maatschappijen manifesteren zich groepen personen met macht en aanzien, een verschijnsel dat een erfelijk karakter krijgt. Maar hoe is de adel in Europa ontstaan en welke vorm heeft hij in Nederland gekregen?

In dit college behandelt Coen Schimmelpenninck de historische ontwikkeling en betekenis van de adel in Nederland, van de middeleeuwen tot nu. Met aandacht voor onderwerpen als het leenstelsel, de standen, de ridderschappen en de leef- en bestuurscultuur in de loop der eeuwen. Ook kijkt hij naar het bestaan van adel in het huidige Nederland, naar onderwerpen als overerving, de huidige ridderlijke orden, de Wet op de Adeldom, heraldiek en de verschillen met andere Europese landen.

Inhoud
College 1. Adel in de middeleeuwen
H1. Inleiding: adeldom dankzij voorvaderen of door eigen verdiensten?
H2. Adel in ons land in de middeleeuwen
H3. Verhouding vorst en adel in de middeleeuwen: een wisselend beeld

College 2. Adel in de Republiek der Verenigde Nederlanden
H4. Adel in de Republiek der Verenigde Nederlanden
H5. Adel in de overige gewesten tijdens de Republiek
H6. Adellijke bastaarden. Keuze van de echtgenote

College 3. Adelsgeschiedenis vanaf 1795 tot heden
H7. Adel in de Bataafs-Franse tijd: 1795-1813
H8. Adelsgeschiedenis 1814-1848: adelstand
H9. Adelsgeschiedenis van 1848 tot heden

College 4. Ridderlijke orden. Wapen- en vlaggenkunde. Betekenis van de adel nu
H10. Ridderlijke orden toen en nu
H11. Wapenkunde en vlaggenkunde: vorst en adel
H12. Wie is van adel? Wat betekent adel nu?