Moeten we gewoon ons werk blijven doen? Of saboteren en tegenwerken? Actief worden in het verzet? Of toch maar steun betuigen aan de Duitse machthebbers? Net als alle andere Nederlanders moeten artsen tijdens de Tweede Wereldoorlog ingrijpende keuzes maken. Veruit de meeste dokters besluiten trouw te blijven aan de eed die zij hebben afgelegd: de geneeskunde ‘naar beste weten en vermogen’ uitoefenen en iedereen helpen die hulp nodig heeft. Zij worden lid van het Medisch Contact, de eerste georganiseerde verzetsgroep in Nederland.

Artsen verklaren hun patiënten ‘ziek’, om hen zo uit han-den van de Duitsers te houden. Ze behandelen Joodse onderduikers, verzetsmensen. Maar soms ook een gewonde Gestapo-agent: iets wat hun eed hen voorschrijft, maar waar niet iedereen begrip voor heeft. Sommige artsen, en geneeskundestudenten, worden in Duitse ziekenhuizen tewerkgesteld en maken de afschuwelijke gevolgen van de geallieerde bombardementen mee. In concentratiekampen, in Duits krijgsgevangenschap en in de interneringskampen in Nederlands-Indië waken artsen in barre omstandigheden over het welzijn van hun medegevangenen. Hebben de meeste dokters nog enige baat bij hun status en hun onmisbare rol in de samenleving, Joodse artsen treft al gauw het lot van de meeste Joden: isolatie en deportatie.

Witte jassen en bruinhemden geeft inzicht in deze aangrijpende geschiedenis van het Nederlandse artsengilde, dat weet: alleen een vrij mens kan een goed geneesheer zijn.