Het amfibische vliegtuig, de Catalina PBY-5(A), heeft een grote en vaak heroïsche rol gespeeld in de geschiedenis van Nederland en die van haar Marineluchtvaartdienst. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de 'Cat', zoals het vliegtuig door insiders werd genoemd, aan de zijde van de geallieerden grootschalig ingezet bij de strijd tegen de Japanse overheersing in het voormalige Koninkrijksdeel Nederlands Oost-Indië. Na de overdracht aan Indonesië werden de vliegtuigen overgebracht naar voormalig Nederlands Nieuw Guinea en werd de 'Cat' in Nederland veelvuldig gebruikt bij het opsporen en redden van drenkelingen. Kort voor de laffe aanval op Pearl Harbor, op 7 december 1941, kwamen de eerste Catalina's aan in het voormalig Koninkrijk als opvolgers van de Dornier Wal en de Dormier Do 24K vliegboten. Ook de Catalina werd in eerste instantie geleverd als vliegboot, maar aan de latere uitvoeringen van de PBY werd een 'A' toegevoegd hetgeen amfibisch betekende waardoor het vliegtuig ook op land terecht kon. In de periode 1941 tot 1957 heeft Nederland en dus de Marineluchtvaartdienst 78 Catalina's in verschillende uitvoeringen in gebruik gehad. Ook de US Naval Air Service had dit unieke vliegtuig grootschalig in gebruik. et alleen daar, maar ook bij veel andere marinevliegdiensten en luchtmachten gehele wereld een legendarisch begrip geworden.