Zeer origineel, provocerend en van het begin tot het einde briljant
Saul Friedländer

Elke boek over de Holocaust roept meer vragen op dan ze beantwoordt. Hoe heeft een beschaafd land als Duitsland de Joden zo meedogenloos, op industriële wijze en met bureaucratische efficiëntie, kunnen uitmoorden? Wat is de oorsprong van dit geweld?

De Holocaust was geen onverklaarbare ontsporing van de westerse cultuur. De raciale vernietigingspraktijken van het hitleriaanse Duitsland knoopten aan bij ideeën die in de geschiedenis van het westerse imperialisme waren verankerd. In de gaskamers trad het destructieve potentieel aan het licht van een beschaving die zich op een doodlopende weg bevond: uitroeiing bleek een mombakkes van deze beschaving zelf te zijn toen tegenkrachten tegen de Verlichting zich verbonden met industriële en technische vooruitgang, het geweldsmonopolie van de staat en rationalisering van heerschappijuitoefening. De guillotine en het machinegeweer, de moderne gevangenis en de lopendebandproductie, racisme en eugenetica, nationalisme en de verschijning van een nieuwe voorstelling van de Jood als metafoor van een ziekte van het maatschappijlichaam, en de massaslachtingen van de koloniale oorlogen en de Eerste Wereldoorlog schiepen het sociale en mentale landschap waarbinnen de Endlösung werd bedacht en in werking gezet.

In deze baanbrekende studie ontrafelt de Italiaanse historicus Enzo Traverso de wezenstrekken van het liberale Europa van de lange negentiende eeuw die het tot laboratorium van de geweldplegingen van de twintigste eeuw en Auschwitz tot authentieke loot van de westerse beschaving maken.

Enzo Traverso is professor aan Université de Picardie Jules Verne te Amiens.