Het strafrecht wordt in de diverse hoofdstukken thematisch behandeld. De nadruk ligt enerzijds op de bespreking van de klassieke vorm van afdoening van strafzaken door opsporing, vervolging en berechting. Anderzijds worden actuele ontwikkelingen als de grote stromen strafzaken die moeten worden afgedaan, de komende OM-strafbeschikking, de strafrechtelijke bestrijding van georganiseerde criminaliteit en terrorisme, veranderingen in het denken over straf en strafrecht, wijzigingen in het sanctiestelsel, noodzaak en vorm van rechterlijke controle en andere themals aan de orde gesteld. Van deze themals wordt telkens de invloed op systematiek van de regeling van het strafrecht geschetst. Ook wordt de aard van de strafrechtelijke rechtshandhaving zichtbaar gemaakt. In deze thematisch aanpak maakt Capita strafrecht duidelijk welke, onderling zeer verschillende vragen, strafrecht en strafrechtspleging tegenwoordig oproepen.
Naar vorm, opzet en inhoud beoogt Capita strafrecht de afstand te verkleinen tussen het contactonderwijs en de bestudering van teksten uit bestaande studieboeken. Juist die afstand doet zich in de studie op inleidend niveau in toenemende mate voelen. De nadruk ligt telkens op een uitvoerig opgezette bespreking van hetgeen aan bepaalde themals essentieel is. Naar een uitputtende behandeling is daarbij niet gestreefd. Gepoogd is themals toegankelijk te maken, zonder af te doen aan de eis van toegewijde studie die ook reeds aan de beginnende student mag worden gesteld. Traditionele strafrechtelijke begrippen ontbreken daarbij niet. Ter aanvulling en relativering compareren in de tekst instanties, personen en voorwerpen als ridderorden, een toga van ldof greinl, notaris Niekerk uit Godfried Bomansl Pieter Bas, dhr. Damocles en zijn zwaard, de Amerikaanse vice-president, etc.
P.A.M. Mevis is hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Hij werkte eerder mee aan een cursus inleiding strafrecht ten behoeve van de Open Universiteit Nederland en deed zelf tentamen inleiding strafrecht in juni 1981. Ontelbare onderwijsherzieningen geleden heette dat overigens nog candidaatsexamen. Dergelijke bureaucratische wijzigingen laten gelukkig de wezenlijke taak van de docent onverlet om de inhoud van zijn vak voor studenten toegankelijk te maken. Die taak is nooit veranderd.