In de jaren zestig maakten Jan de Hartog en zijn vrouw in de oude zeetjalk Rival een reis door de Verenigde Staten, via het net van binnenwateren dat bekend is als de Intracoastal Waterway. De wateren van de Nieuwe Wereld is het resultaat van die reis door gebieden die slechts bekend zijn bij een handjevol Europeanen en een kleine groep Amerikanen.

Jan de Hartog voert zijn lezers binnen in een bijna verlaten wereld van meren, rivieren, moerassen, baaien, vloedbossen en kanalen, die zich uitstrekt van de Mexicaanse tot de Canadese grens en die op vele plaatsen nog zo ongerept is dat men zich een indringer voelt in een prehistorisch tijdperk. De lezer leeft met de schrijver mee, 4000 mijl heen en 4000 mijl terug.