De middeleeuwse maatschappij wordt nogal eens als gewelddadig afgeschilderd. Hoewel dit beeld niet geheel onterecht is, dient het toch hier en daar genuanceerd te worden. De toentertijd heersende opvattingen over rechtsgang en het gebruik van geweld, verschilden aanmerkelijk van de moderne ideeën. Het centraal gezag was zwak en het juridisch apparaat vertoonde vele gebreken, en ondanks de talrijke gewapende incidenten tussen vorsten of andere machthebbers, kan men nauwelijks volhouden dat oorlogen in de middeleeuwen zich op vergelijkbare schaal met de huidige conflicten afspeelden.

De strijd werd door relatief kleine legers uitgevochten, was vaak kortstondig, en richtte relatief weinig schade aan. In deze bundel worden het middeleeuwse oorlogswezen en haar invloed op de kunst, literatuur, geloof, filosofie, politiek, mentaliteitsvorming en maatschappij onder de loep genomen. In aanvulling op de gevarieerde bijdragen is een integrale vertaling van het traktaat De iusto bello van de laatmiddeleeuwse Noordnederlandse wijsgeer Hendrik van Gorkum opgenomen.