In de geschiedschrijving van de overzeese handel ten tijde van de Republiek is Afrika een opvallende witte vlek. Tot aan het begin van de achttiende eeuw was de Nederlandse Westindische Compagnie (WIC) de belangrijkste handelsorganisatie in West-Afrika. Zij was verantwoordelijk voor een constante stroom goud en ivoor naar Europa en slaven naar Amerika. Toch is er weinig bekend over de goederenhandel op Afrika. Historici hebben zich vooral gericht op de slavenhandel.
Welke betekenis had de handel op West-Afrika voor de economie van de Republiek? Hoe verhield de handel in goud en ivoor zich tot de slavenhandel? Was de WIC wel zo'n mislukking als vaak wordt gedacht? En heeft de instelling van een handelsmonopolie - ten koste van vrije ondernemers - de economische ontwikkeling onnodig afgeremd?
In Goud, ivoor en slaven heeft Henk den Heijer getracht bovenstaande en andere vragen te beantwoorden. In overheids- en particuliere archieven ontdekte hij veel nieuwe gegevens over de organisatie van de handel, smokkel en concurrentie met andere Europeanen. Bovendien geeft dit boek inzicht in de ontmoeting van twee cultureen die elkaar volkomen vreemd waren, behalve op dat ene punt: hun wederzijdse handel.