Bestaat een rechtvaardige oorlog? Hoe moet een nieuwe regering in het reine komen met een misdadig verleden? De verhouding tussen oorlog en rechtvaardigheid was en is steeds opnieuw een belangrijk punt van debat. Onrecht. Oorlog en rechtvaardigheid in de 20ste eeuw benadert de problematiek vanuit diverse invalshoeken en toont aan dat ze nog altijd actueel is.

Lang leek het alsof regeerders als Pinochet en Milosevic hun misdaden straffeloos konden begaan. Net voor de eeuwwisseling kwam hierin verandering: de Chileense dictator staat inmiddels onder huisarrest en de Servische potentaat wacht veroordeling door het Joegoslavië Tribunaal. Deze ontwikkelingen kennen een lange voorgeschiedenis, waarin de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol speelt. Het Neurenberg Tribunaal en de processen van Tokio gaven de aanzet tot de bestraffing van oorlogsmisdaden. Na de val van het communisme kwam de zaak in een stroomversnelling. Men spreekt zelfs van een ‘nieuwe wereldorde’, met humanitaire militaire interventies door de VN en de NAVO.
Onrecht. Oorlog en rechtvaardigheid in de 20ste eeuw schetst de ontwikkelingen in de afgelopen eeuw. Hierbij komt de rechtvaardigheid van de Duitse rechters binnen het nazi-regime aan de orde, net als de omstreden rol van de Nederlandse Hoge Raad tijdens de bezetting. Maar ook de vrijheidsstrijd van de Republik Indonesia wordt belicht. En - meer recent - de humanitaire oorlog die de NAVO in Kosovo voerde.

Auteurs uit binnen- en buitenland leverden een bijdrage aan dit twaalfde jaarboek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Van historici en politicologen tot juristen en publicisten. Zo geeft deze uitgave een bijzonder veelzijdig beeld van de verhouding tussen oorlog en rechtvaardigheid, in het verleden en het heden.