De Siciliaanse patriciër Antonio Ruffo (1610-1678) was een verwoed verzamelaar van schilderkunst. Zo gaf hij opdracht aan bekende contemporaine kunstenaars voor een serie halfportretten van de 'Groten der Oudheid'. Rembrandt van Rijn behoorde als enige Hollandse meester tot de uitverkorenen. Een ongebruikelijke keuze, aangezien er in Italië nauwelijks belangstelling was voor kunst uit het 'Noorden'. Rembrandt maakte drie schilderijen: 'Aristotoles', 'Homerus' en 'Alexander de Grote'. De verblijfplaats van dit laatste schilderij is tot op heden een raadsel.

Wie was Antonio Ruffo? Vanwaar zijn belangstelling voor Vlaamse en Hollandse meesters? En waar is het schilderij van Alexander de Grote gebleven? RUFFO EN REMBRANDT gaat nader in op deze vragen. Bovendien geeft de uitgave de belangrijkste documenten en bronnen weer, variërend van inventarislijsten tot brieven van Ruffo, kunstenaars en handelaren.
De auteur Jeroen Giltaij, hoofdconservator schilderkunst van Museum Boymans van Beuningen, reconstrueert de gang van zaken en komt na een intensieve speurtocht tot verrassende conclusies.