In Vrijheid van meningsuiting. Kerngedachte van de Verlichting verwoordt Johan Op de Beeck op kernachtige en snedige wijze zijn visie op dé basisgarantie van het democratische samenleven die hij eerder uitgebreid uiteenzette in zijn vorige boek De bedreigde vrijheid. Uw vrije meningsuiting in gevaar? (2017) Het grondwettelijke recht op vrijheid van meningsuiting is de cruciale voorwaarde en waarborg voor godsdienstvrijheid, persvrijheid, academische vrijheid en de vrijheid van individuele burgers om kritiek te mogen uiten. Debat en tegenspraak zijn een inherent deel van een democratie. Vandaag blijkt dat principe evenwel van diverse zijden onder druk te staan. Rechts-extremisten misbruiken het om verdeeldheid te zaaien, radicale islamisten willen het afschaffen, sommige politici willen de extremisten de mond snoeren en gooien zo het kind met het badwater weg. Multiculturalisten en postmodernisten ten slotte praten iedereen die kritiek heeft op minderheden een schuldcomplex aan. Johan Op de Beeck plaatst de vrijheid van meningsuiting in een historische context en houdt een compromisloos pleidooi voor meer engagement voor deze bedreigde kernwaarde van de Verlichting. Vrijheid van meningsuiting is een uitgave in de reeks Cahiers Karel Poma-lezingen. In deze reeks worden de teksten gepubliceerd van de voordrachten gehouden in het kader van de jaarlijkse Karel Poma-lezing. De reeks wordt gepubliceerd door het Humanistisch Verbond, in samenwerking met de organiserende verenigingen. De Karel Poma-lezing is een initiatief van een tiental verenigingen van diverse achtergrond, die zich allen verbonden weten met de persoon of de waarden van Karel Poma. De lezingen zijn zowel een eerbetoon aan de warme humanist Karel Poma als aan de liberale waarden van de Verlichting.