De steun voor het Nederlandse politieke bestel brokkelt af. Politici proberen dit tij te keren door anders met burgers om te gaan. Zij willen het vertrouwen van de burgers herwinnen. Dat vertrouwen is onmisbaar, niet alleen om de democratie te laten werken, maar ook om beleid in een open samenleving daadwerkelijk tot uitvoering te brengen. Bouwen op burgers is een ‘must’. Maar hoe doe je dat? In de afgelopen jaren heeft de overheid op diverse manieren gepoogd de burgers bij de politiek te betrekken. Niet alleen door beter naar ze te luisteren, maar ook door ze te vormen en ze tegen gevaren te beschermen. Inburgeringscursussen en een beroep op fatsoen, en op normen en waarden worden ingezet om burgers betrouwbaar te maken. Vroeger gaf burgerschap recht op ‘anders zijn’. Tegenwoordig moet dit ‘anders zijn’ vallen binnen de grenzen van ‘de Nederlandse cultuur’. Om terreuraanslagen en andere gevaren af te wenden wordt op preventie vertrouwd. Daarbij wordt vergeten dat door preventie onveiligheid soms kan toenemen. In 'Bouwen op burgers' onderzoekt Herman van Gunsteren of de nieuwe culturele definitie van burgerschap een bruikbare weg biedt om de veerkracht van de republiek te herstellen. De eigenzinnige burger verdwijnt nu uit zicht, terwijl in diens bijdrage een mogelijke redding voor de staat kan liggen.