Zouden Vossius en Barlaeus, de twee hoogleraren met wie het Athenaeum Illustre in 1632 begon, veel herkennen in de huidige Universiteit van Amsterdam? Ze zouden versteld staan van de schaal van de universiteit en van de aantallen werkende en studerende vrouwen.

Dit boek laat zien hoe hoogleraren hun taak opvatten,wat de studies voor studenten betekenden, hoe hun studentenleven eruit zag en wat de plaats van hoogleraren en studenten in Amsterdam was. Zo ontstaat een levendig beeld van het Athenaeum Illustre: soms niet meer dan een school waar studenten werden voorbereid op een universitaire studie, dan weer een bijna volwaardige universiteit die alleen het recht op het afnemen van examens en het verlenen van graden miste. In 1877 vond de verheffing van het Athenaeum Illustre tot Universiteit van Amsterdam plaats. De hoofdstad wilde een topuniversiteit en had er lange tijd veel voor over om dat streven waar te maken.