Het woord 'Drenthe' roept bij veel mensen associaties op met heide, hunebedden en schapen. Hoewel het traditionele beeld van Drenthe nog steeds tot de verbeelding spreekt, valt er nog veel meer over deze provincie te vertellen. In Het Drentse esdorpenlandschap. Een historisch-geografische studie, het proefschrift van landschapswetenschapper Theo Spek, komt een veelzijdige visie op het Drentse landschap naar voren. In de achttien hoofdstukken wordt onder andere aandacht besteed aan de rol van het menselijk ingrijpen door de eeuwen heen, de geschiedenissen van oude families en de samenstelling van de Drentse bodem. Ook de ontwikkeling van de dorpen Balloo, Gasselte, Valthe en Ansen komt uitgebreid aan bod.