Duitsland heeft als groot buurland altijd een speciale betekenis voor Nederland gehad; sinds veertig jaar zijn de landen hechte Europese bondgenoten. In weerwil van de vele onderlinge betrekkingen en verwante historische achtergronden, kennen ze echter een zeer verschillende politieke cultuur en mentaliteit. Nederland blijft in hoge mate gebiologeerd door het trauma van de Duitse bezetting. Voor het naoorlogse Duitsland speelt dat verleden eveneens een uitzonderlijke rol.

In Twee buren, twee culturen zijn opstellen verzameld die een licht werpen zowel op dat Duitse verleden en hoe dat doorwerkt in het Duitsland van vandaag de dag, als op de eigenaardigheden van de Nederlandse cultuur, die veelal samenhangen met en een reactie zijn op de geschiedenis van de buurman.