De moord op columnist en cineast Theo van Gogh door Mohammed B. deed Nederland in een identiteitscrisis belanden. De uitgesproken en provocerende uitlatingen van Van Gogh hadden hem het leven gekost, terwijl het vóór 2 november 2004 ondenkbaar was geweest dat in ruimdenkend Nederland iemand de ultieme prijs voor zijn mening zou moeten betalen. Het motief van Mohammed B., die doodde in naam van de islam, legde een religieus conservatisme bloot dat haaks leek te staan op onze tolerante, progressieve cultuur.

De uit Nederland afkomstige Ian Buruma richt een introspectieve blik op zijn geboorteland en probeert de crisis te doorgronden. Naast een geschiedenis van tolerantie jegens minderheden blijken ook minder positieve karaktertrekken tot de volksaard te behoren. Buruma houdt ons een spiegel voor, en het spiegelbeeld is onthutsend. Ondanks zijn wereldvreemde, fundamentalistische opvattingen is Mohammed B. meer een kind van onze cultuur dan ons lief is.