In het voorjaar van 587 n. Chr. begonnen twee monniken aan een bijzondere reis die hen dwars door het Byzantijnse rijk zou voeren, van de kusten van de Bosporus naar de zandduinen van Egypte. Onderweg verbleven Johannes Moschus en zijn leering Sophronius de sofist in grotten, kloosters en afgelegen kluizenaarshutten. Gedurende de reis vergaarden ze wijsheden van pilaarheiligen en woestijnvaders, en beschreven ze hun breekbare wereld voordat die uiteen zou vallen door het oprukken van de islam.

Meer dan duizend jaar later treedt William Dalrymple in hun voetsporen, met de geschriften van Moschus als gids. Ondanks eeuwenlange afzonderingen bestaat een verrassend groot aantal door de monniken bezochte kloosters en kerken nog steeds, hoewel ze vaak omringd zijn door vijandelijke bevolkingsgroepen. Tijdens deze pelgrimstocht werd Dalrymple geconfronteerd met een bloedige burgeroorlog in het oosten van Turkije, de ruïnes van Beirut, de hevige spanningen op de West Bank, en een fundamentalistische opstand in het zuiden van Egypte.

In de schaduw van Byzantium is een relaas over de teloorgang van het oosterse christendom.